Co warto wiedzieć o hormonach płciowych żeńskich?
Hormony odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie każdego ludzkiego organizmu, jednak to właśnie kobiety są kojarzone z “huśtawką hormonalną”, którą bardzo lubią im wypominać mężczyźni. Faktycznie, hormony płciowe żeńskie mają tę szczególną cechę, że ich stężenie jest różne w różnych dniach miesiąca. Zmiany w gospodarce hormonalnej powstają w kobiecym organizmie również w wyniku ciąży i porodu. Warto więc mieć wiedzę na temat żeńskich hormonów płciowych, by lepiej rozumieć swój organizm lub (w przypadku panów) emocje swojej partnerki.
Rodzaje żeńskich hormonów płciowych i ich rola w kobiecym organizmie
Podstawowymi hormonami, które decydują o tym, że dana osoba jest płci żeńskiej, są estrogeny. Za ich produkcję odpowiadają jajniki, a ich stężenie wzrasta w pierwszej fazie cyklu. Są w pewnym sensie tym, czym testosteron u mężczyzny – odpowiadają za pierwszorzędne i drugorzędne cechy płciowe, odgrywając szczególnie ważną rolę w okresie dojrzewania. To dzięki nim kobieca sylwetka się zaokrągla, rosną piersi, pojawia się miesiączka. Panie zawdzięczają estrogenom piękny wygląd skóry i odkładanie się wapnia w kościach. Mają one także duży wpływ na sferę seksualną – stymulują produkcję śluzu w szyjce macicy oraz wpływają na libido.
Kolejnym żeńskim hormonem płciowym jest progesteron. To właśnie dzięki niemu kobieta może zostać mamą. Stężenie progesteronu wzrasta w drugiej fazie cyklu i wtedy też dzięki niemu dochodzi do owulacji. Jeśli dojdzie do zapłodnienia, rola progesteronu zmienia się i odpowiada on za utrzymanie ciąży. Z tego względu niedobór progesteronu w okresie ciąży może skutkować poronieniem.
Progesteron to nie jedyny hormon niezbędny w czasie ciąży. Za produkcję progesteronu odpowiada bowiem ciałko żółte, zaś za jego funkcjonowanie prolaktyna. Hormon ten spełnia jeszcze jedną funkcję istotną dla mam – to dzięki prolaktynie powiększają się gruczoły mleczne i po porodzie kobieta zaczyna produkować mleko.
Nie każdy wie, że większość rodzajów hormonów posiadają w organizmie obie płcie, różne są jednak ich stężenia. Mężczyźni produkują więc progesteron i estrogeny, a kobiety niewielką ilość testosteronu. Produkcja testosteronu jest bardzo ważna. Pozytywnie wpływa on na wygląd skóry, gospodarkę wapniową oraz wytwarzanie czerwonych krwinek. Odrobina tego męskiego hormonu dodaje skrzydeł każdej kobiecie.
Skutki niedoboru lub nadmiaru żeńskich hormonów płciowych
Poziom progesteronu i estrogenów waha się w trakcie trwania cyklu i to jest sprawą naturalną, ale jeśli gospodarka hormonalna zostanie zaburzona, wpływa to bardzo niekorzystnie na organizm. Dotyczy to zarówno sytuacji, w której jakichś hormonów jest za mało, jak i wtedy, gdy jest ich za dużo.
Niedobór estrogenów może powodować kłopoty z miesiączkowaniem oraz problemy z zajściem w ciążę. Ich nadmiar powoduje pogorszenie się samopoczucia i migreny. Niedobór progesteronu skutkuje zaburzeniami miesiączkowania lub bardzo obfitymi krwawieniami, a w ciąży może doprowadzić nawet do poronienia. Zbyt małe ilości obu tych hormonów to sygnał alarmowy z jeszcze jednego powodu – może to oznaczać guzy jajników.
Zaburzenia w produkcji prolaktyny również wpływają negatywnie na samopoczucie i regularność cyklu. Nadmiar prolaktyny może prowadzić nawet do bezpłodności. Pogorszone samopoczucie i obniżona samoocena, a także brak ochoty na seks towarzyszą również niedoborowi testosteronu. Nadmiar tego męskiego hormonu ma natomiast niekorzystne skutki w postaci nadmiernego owłosienia czy obniżenia głosu. Jak widać, tylko idealna równowaga hormonalna gwarantuje pełnię zdrowia.
Zaburzenia hormonalne – co robić?
Przede wszystkim, najlepiej jest kontrolować poziom hormonów w organizmie i badać je. Panie muszą wziąć pod uwagę przebieg cyklu, ale jeśli wykonają badanie w porozumieniu z lekarzem, on na pewno weźmie to pod uwagę. Badania trzeba wykonać bezwzględnie, jeśli dochodzi już do zaburzeń i kobieta zauważa u siebie niepokojące objawy. Może to być nawet oznaka chorób, dlatego, jeśli coś Cię niepokoi, wybierz się do lekarza endokrynologa. Być może niezbędna okaże się terapia hormonalna, którą zawsze trzeba przeprowadzić pod opieką doświadczonego specjalisty.